گل صدبرگ نام آلبومی است که به یاد هشتصدمین سالگرد تولد مولانا در مایهٔ بیات ترک (بیات زند)، در سال ۱۳۶۰ به صورت گروهنوازی سهتار، به سرپرستی جلال ذوالفنون و با آواز شهرام ناظری با گرایش موسیقی عرفانی ایران عرضه شد.
توضیح اثر
درباره ی آلبوم
گل صدبرگ نقطهٔ عطفی در تاریخ موسیقی ایران محسوب میشود. موسیقیدانان ایران پیش از این اثر به طور کلی علاقهای به استفاده از ساز سهتار نشان نمیدادند. استفاده از این ساز به تکنوازیها و احیاناً آوازهایی بسیار معدود منحصر میشد که عمدتاً از اقبال عمومی برخوردار نمیشدند. به بیان دیگر، استفاده از سهتار به عنوان ساز اصلی، آن هم به صورت گروهنوازی، در یک اثر موسیقایی در گروه آوازی موسیقی سنتی ایران پیش از «گل صدبرگ» غیر ممکن مینمود، البته آثاری چون باد صبا اثر مشترک شهرام ناظری و جلال ذوالفنون در سال ۱۳۵۶ به صورت بداههنوازی سهتار و بداههخوانی موجود میباشد.
نتیجهٔ اجرای این اثر اقبال بیسابقهٔ هنرآموزان به ساز سهتار بود که مهرداد ترابی نویسندهٔ مشهور کتابهای آموزش سهتار، آن را انقلاب سهتار ایران مینامد. در حقیقت «گل صد برگ» قابلیتهای فراموش شدهٔ این ساز ملی را به موسیقی دانان ایران یادآور شد.
نکتهٔ دیگر در مورد «گل صد برگ» نمایان شدن جسارت شهرام ناظری در ارائهٔ تراوشهای ذهنی همیشه «غیر معمول» خود است. برای مثال آخرین بخش از این اثر قطعه آوازی است که بر روی سهتار رضا قاسمی اجرا شدهاست. نخستین اجرای این آواز به سال ۱۳۵۴ در منزل دکتر نظامزاده نایینی باز میگردد، جایی که شهرام ناظری جوان به درخواست استاد غلامحسین بنان شروع به خواندن میکند:
چه دانستم که این سودا مرا زین سان کند مجنون |
|
زند موجی بر آن کشتی که تخته تخته بشکافد |
بنان از شعری که ناظری جوان انتخاب کرده شگفتزده میشود و به وی توصیه میکند که: «این شعری که انتخاب کردهای پر از خون است و تخته پاره و موج و دریا و نهنگ و ...، هر چقدر خوش بخوانی این الفاظ و وزن شعر مانع اثرگذاری آواز تو میشوند»
اما سالها پس از آن، ناظری همان آواز را بر روی ساختهای از رضا قاسمی اجرا کرد. مقبولیت این اثر برای کسانی که با پیشینهٔ موسیقی ایران آگاهی هر چند کوچکی دارند، بی نیاز از هر گونه توضیح است.
همانطور که «میتراود مهتاب» که ناظری، پیش از انقلاب ۱۳۵۷، در محفلی به همراه سهتار خویش خواند نقطهٔ آغازین به کارگیری شعر نوی ایران در موسیقی آوازی سنتی بود، پس از گل صد برگ نیز موسیقی دانهای دیگر به استفاده از شعر مولانا و همچنین به کارگیری سهتار به عنوان ساز اصلی و مستقل روی آوردند.
هنرمندان
- آواز: شهرام ناظری
- سرپرست گروه: جلال ذوالفنون
- سه تار: جلال ذوالفنون
- سه تار: رضا قاسمی
- سه تار: محمدحسن مهدیان
- سه تار: کاوه دلیرآذر
- سه تار: امیر هوشنگ اردلان
- دف: بیژن کامکار
.gif)
رمز فایل : asandownloadak.ir